Yüksek Tansiyon

Kalp vücudu beslemek ve süprüntü mad­delerini vücuttan dışarı atmak için büyük mik­tarda kanı damarlar içersinde hareket ettir­mek zorundadır. Atardamarlar içindeki kanın damar duvarına yapmış olduğu tazyiki biz, kolun etrafına bir manşet sararak ve bunu da bir monometre île iştirak ettirerek ölçmekteyiz.

Nor­mal kan akışı hangi yaşta olursa olsun on dördü; yâni 14 santimetre uzunluğundaki bir cıva sütununun yaptığı tazyiki geçmemelidir. Bu en fazla tazyiktir. Bir de en az tazyik var­dır ki bunun da dokuzu geçmemesi gerekir. En az ile en çok arasındaki fark, en az tazyi­kin yarısı kadar olmalıdır. Meselâ: Asgari taz­yik sekiz ise, sekizin yarısı dört olduğuna gö­re âzami tazyik 12 olmalıdır. En önemli olanı asgari tazyiktir. Zira bu tazyik heyecanla, uy­ku ile fazla değişiklik göstermez, kanın büyük damarlardan dokular içine kaçış tazyikidir ve kalp, kanı damarlar içine fırlatmaya başlama­dan önce bu tazyik mevcuttur. İşte koldan kan basıncının âzamisi 14’ü, asgarin 9’ı geçerse o kimsede tansiyon yüksekliği var denir. Bâzı araştırıcılar kişinin yaşa, cinse, boya, kiloya göre farklar gösterdiğini ve 60 yaşındaki bir kimsenin tansiyonu ile 30 yaşındakinin aynı olamayacağmı iddia etmekte iseler de Amerikan Kalp Derneğinin kabul ettiği normal sınırlar 14/9 dur.

Tansiyon, tansiyon âleti ile ölçülür. Ölçü yapılırken gayet sakin olmak, kol, kalb ve âle­tin aynı seviyede olması, kolun fazla gaga olmaması icabeder. Kolun etrafına âletin man­şeti sarılır ve,manşet içine hava verilerek şişirilir. Manşetin alt tarafına, yine aynı atar­damar üzerine dinleme aleti yerleştirilerek damardaki ses dinlenir. Manşet içindeki tazyik atardamar içindeki kan tazyikinden yüksek ol­duğu takdirde hiçbir ses duyulmaz, zira Hamar içinden kan geçmemektedir. Şimdi manşetin musluğu açılarak yavaş yavaş içindeki bava. kaçırılır ve böylece tazyik azaltılır. Bir nokta­da damardan kan geçmiye başlar ve kulağa’. fif bir ses gelir, işte bu ilk ses duyulan tâdaki tazyik, âzami tansiyonu gösterir. setteki hava daha fazla boşaltdırsa ses bir noktada tamamen kaybolur, bu tadaki tazyik de asgari tazyiktir.

Bâzı kimselerde ilk tazyik yüksek olur; ikinci ölçmede daha aşağı bulunur. Mamafih hiç kim­senin tansiyonu bir noktada sabit değil­dir. Yemek yemek, heyecan, hareket tansi­yonu değiştirir. Bâzen bir doktor tansiyonu 15, öteki 13 bulur. Hasta da acaba kabahat hekim­de mi, alette mi diye şüpheye düşer. Halbuki kabahat hiçbirinde değil kendisindedir, sinir­lerinin oynaklığındadır. Tansiyonun yüksekliği ile hastalığın cid­diyeti arasında her zaman bir alaka yok­tur. Bâzan 18 olan bir tansiyon, 22 tansiyondan daha tehlikeli olabilir. Esas önemli olan kalb ve damarların durumudur. Nice hastalar var­dır ki kalp ve damarları sağlam olduğu için 30 tansiyonla fazla bir rahatsızlık hissetmeden yıl­larca normal bir hayat sürerler.

Aklınızda Bulunsun

■ Sigara kullanımının yüksek tansiyondan kansere kadar pekçok hastalığa neden olduğu artık herkes­çe bilinen bir gerçek. Sigarayı bırakmak istemiyorsanız bile daha az içmek için kendinizi zorlayın.
■ Unutmayın ki ideal kilonuzda olmanız hipertansi­yonu engelleyici bir faktördür.
■ Genel inanışın aksine günde 2-3 fincan kahve 1 kadeh şarap hipertansiyon riskini azaltır.
■ Hareketsiz yaşam biçimini terk edin. Günde yarım saat yürüyüş veya bisikletle gezinti yeterli olacaktır.
■ Tuzdan uzak durun. Ketçap, peynir, fasulye gibi tuz oranı yüksek gıdaları azaltın.
■ 40 yaşından itibaren düzenli olarak tansiyonunu­zu ölçtürün.