Yetersiz beslenmenin kısa vadede yarattığı etkiler

■ 1970’li yıllardan bu yana, çocuklar arasında kilo alma oranı eskisinin de iki ka­tını aştı. Bu artışın büyük bir bölümü özellikle de son on yılda gerçekleşti. Geç­tiğimiz otuz yıl içinde, çocuklarda görülen obezite oranı ikiye katlandı. Ameri­ka’da, çocukların %21’i obez kategorisine girmektedir, bu oran İngiltere’de ya­pılan son araştırmalara göre %14’tür. Obezite oranı çocukların ergenlik çağına girmesi ile birlikte daha da artmaktadır. Obez kategorisine giren çocuklar, %70 hatta %80 ihtimalle, fazla kilolarını yetişkinlik dönemlerine de taşımaktadır. Ciddi sağlık sorunlarının yanı sıra, obez çocuklar, ince ve güzel mankenlerin boy gösterdiği bu kültürel ortamda sosyal ayrımcılığa maruz kalmaktadır.

■ Her altı çocuktan biri damar tıkanıklığının yanı sıra kalp hastalığı riski de taşı­maktadır. Bu risk öyle büyüktür ki çocuklar yirmi yaşına adım atmadan, her an kalp krizi geçirme tehdidi altındadır.

■ Peki ya öğrenme güçlüğü? Evet sağlıksız beslenme tarzı öğrenme güçlüğü­ne de sebep olmaktadır. 1995’te yapılan bir çalışmaya göre, işlenmiş şeker ve işlenmiş gıda maddelerinin beslenme programlarından çıkarıldığı grupta yer alan öğrencilerin IÇ’larmda bir ila onbeş arası değer artışı gözlenmiştir.
■ Yağ asidi tüketiminin en az ve en çok olduğu erkek çocuklarında davranış, öğ­renme ve sağlık sorunları bakımından kıyaslamalar yapılmıştır. Omega 3 alı­mının düşük olduğu çocuklarda davranış bozukluğu gözlenilirken, Omega 6 alımının düşük olduğu çocuklarda öğrenme güçlüğünün yanında birçok sağ­lık sorunu tespit edilmiştir.
■ İlkokul çağındaki çocukların %3’ü demir eksikliğinden kaynaklanan anemi hastalığına yakalanmaktadır. Kandaki demir oranında gözlenen bu düşüş ço­cukların okul performansını da etkilemektedir çünkü yapılan araştırmalara göre kandaki düşük demir oranı dikkat ve konsantrasyon seviyesinin düşme­sine, sinirlilik haline, IÇ’nun düşmesine, algılama zorluklarına ve başarısızlığa neden olmaktadır.
■ Çocukluğun herhangi bir evresinde yaşanmış olan beslenme yetersizliğinin, çocuğun bilişsel gelişimini ve erişkinlik dönemindeki verimliliğini yavaşlattığı çok çarpıcı örneklerle ispatlanmıştır.
■ Sağlıklı beslenmenin temelini oluşturan besin maddelerinden mahrum kalan çocukların başarısı olumsuz yönde etkilenmektedir. Örneğin, B vitamini ek­sikliği yorgunluğa, ilgisizliğe, olumsuz duygulara ve hatta dikkat problemleri­ne neden olmaktadır. B vitamini sağlam bir sinir sistemi için oldukça önemli olduğundan, bu vitaminin uzun vadede eksikliği depresyona ve nörolojik so­runlara sebebiyet verir. C vitamini eksikliği bağışıklık sisteminin zayıflaması­na, kabızlığa ve diş eti sorunlarına neden olur. Kalsiyum alımının gerekenden daha az miktarda olması ise, kemik ve diş gelişimine darbe vurur; kas ağrıları­na sebep olur ve gelişimin yavaşlamasına yol açar. Etrafımıza şöyle bir baktı­ğımızda, birçok çocuğun belirtilen temel besinlerden birçoğunu yeteri kadar tüketmediğine şahit olmaktayız