Uyuşturucu, Ağrı Kesici ilaçlar

Şiddetli ağrıları kesmek için özellikle ame­liyatlarda kullanılan, morfin gibi uyuşturu­cu cinsinden ağrı kesici ilaçlara narkotik analjezik denir. Afyon veya haşhaş adı verilen bir bitkinin (papaver somniferum) tohumlarının çizil­mesi ile elde edilen afyon hülasası hekim­likte ağrı kesici olarak çok eskiden beri kul­lanılmaktadır. Haşhaş bitkisinde morfin, kodein, thebain, papaverin, noskapin ve narcein gibi birçok madde bulunmaktadır.
Ancak afyon özünde bulunan en önemli ağrı kesici madde morfindir. Morfinin ağrı kesici etkisi yanında tutku derecesinde bir alışkanlık ve beyinde depresyon yapma özelliği olduğu için çok dikkatli ve kontrol­lü bir şekilde yani reçete ile kullanılması gerekmektedir. Diğer morfin türevlerinden kodein, öksü­rük ilacı olarak, papaverin ise düz adelenin spazmlı ağrılarında çok kullanılmakta­dır. Afyon veya diğer adıyla opium alkaloidlerinin alışkanlık yapan etkisini azaltmak amacıyla bna benzeyen bazı ilaçlar aran­mış ve bulunmuştur. Methadon, propoxy phen, meperidin (Dolantin) ve pentazocin (Sosegon) bunların başında gelir. Methadon ayrıca morfinmanların tedavisinde de kullanılan bir ilaçtır.