Tembel çocukları harekete geçirmek için

Çocuğunuz egzersiz yapmaktan hoşlanmıyor mu? Bazı çocuklar sadece bilgisayar­la oynamaktan ya da kitap okumaktan hoşlanır. Bilgisayar kullanmak ve kitap oku­mak da çok öğreticidir ancak zamanının büyük bir kısmını bu şekilde geçiren ço­cukların sağlığı olumsuz yönde etkilenir. Çocuğunuz spor yapmak istemiyorsa, sporu ailevi bir uğraş haline getirin. Ailece egzersiz planları yapın ve çocuğunuzu da bu planların içine dahil edin.
■ Egzersiz için liste hazırlayın. Her yarım saatlik egzersiz için listenize bir yıldız koyun. Çocuğunuzun listesi tamamen yıldızlarla dolduğunda, ödüllendirme mekanizmasını çalıştırın. Çocuğunuza vereceğiniz ödül spor ile ilgili olsun. Örneğin, çocuğunuza öğreteceğiniz yeni bir spor dalı ödül olabilir. Çocuğunu­za ödül olarak basketbol oynamayı öğretebilirsiniz, yeni bir tenis raketi alabi­lirsiniz, koşu ayakkabıları hediye edebilirsiniz, spor dalları ile ilgili yeni bir ki­tap ya da video kaseti alabilirsiniz. Çocuğunuza egzersiz yapması karşılığında vereceğiniz 30 dakikalık oyun hakkı bile bir çeşit egzersiz sayılır.

Arabanızı gideceğiniz yerin uzağmdaki bir park alanına park edin. Çocuğunu­zu ayak işlerinde kullanmaya çalışın. Çocuğunuza yatağını kendisinin yapma­sını ve alışveriş torbasını kendisinin taşıması gerektiğini söyleyin. Tüm bu iş­ler de birer egzersiz mahiyetindedir.
■ Çocuğunuzla konuşarak spor yapmak istemeyişinin nedenlerini öğrenin. Ço­cuğunuzun spor yapmak istemeyişinin bir nedeni de okulda yaşadığı tatsız bir olay olabilir. Çocuğunuz spor yapmayı beceremediğini düşünüyor da olabilir. Çocuğunuza yardım etmeye çalışın. Durumunuz uygunsa, çocuğunuza spor hocalarından ders aldırabilirsiniz. Çocuğunuzun en çok sevdiği 2-3 spor dalı­nı belirleyerek, bu alanlarda yoğunlaşmasını sağlayın.
■ Çocuğunuzu teşvik edin ve sık sık takdir edin. Çocuklar cesarete ihtiyaç duyar. Başarılarından övgü ile bahsedilen bir çocuğun kendisine güveni tam olur. Çocuğunuz sporda çok başarılı olmasa da, bunu dile getirmeyin ve moralini bozmayın. Çocuğunuzun başarsızlıkları yerine başarılarından bahsedin ve başarısızlıklarının ileride başarıya dönebileceği konusunda kendisine ümit verin. Yaptıkları takdir gören bir çocuk kazandığı özgüven ile birçok sorunun üstesinden gelebilir.
■ Çocuğunuzdan egzersiz yapmasını isterken, egzersizin sağlıklı olduğu konu­sundan çok fazla bahsetmeyin. Tüm çocuklar sağlık ve sağlıklı yaşam konu­sunda bilinçlendirilmelidir ancak çocuklar anne ve babalarının kendilerine
■ sık sık nutuk atmasından hoşlanmaz. Sporu sadece sağlıklı olduğu için yap­mak zorunda olduğunu hisseden bir çocuk, aynı zamanda büyük bir baskı al­tına da girer.

1999 yılında yapılan bir ankete katılan 11-16 yaşları arasındaki çocuklar sağ­lık, zindelik, hareket ve egzersiz hakkında düşüncelerini açıklamıştır. Çocuk­lar sağlık ve sağlıklı yaşam hakkında bilgi sahibi olmak istediklerini, ancak an­ne ve babalarının karşılarına geçip kendilerine bu konuda nasihatler vermele­rinden hoşlanmadıklarını belirtmiştir. Ankete katılan bu çocukların söyledik­lerinin, tüm anne ve babalar tarafından dikkate alınması gerekir. Çocuğunuz­la herhangi bir bilgiyi paylaşmak istediğinizde, bu bilgiyi kısaca açıklayın, an­cak çok fazla yorum yapmadan önce çocuğunuzun da görüşlerini alm. Çocu­ğunuza spor yapmanın ne kadar sağlıklı olduğunu anlatacaksanız, önce spor yapıp yapmadığınızı göz önünde bulundurun. Çocuğunuzun özelliklerini dü­şünün. Örneğin, çocuğunuz her konuda bilgi sahibi olmak isteyen ve her ko­nuda çok fazla bilgisi olan bir çocuk ise, ona spor yapmanın faydalarından bahsederken egzersizin hafızayı geliştirdiğinden, konsantrasyon düzeyini ar­tırdığından ve stresi azalttığından bahsedebilirsiniz. Deyim yerindeyse, nabza göre şerbet verin.

Çocuğunuza spor yaparken eşlik edin. Çocuğunuz top oynarken, topa çalım atmanız sporu daha eğlenceli bir hale getirecektir. Zindelik ve aktivite kavram­larını ailenizin yaşam tarzı haline getirin.
■ Çocuğunuza seçme şansı verin. Çocuğunuz parkta beyzbol oynamak mı isti­yor? Açık havada yürüyüşe çıkmak mı istiyor? Yüzme havuzunda yüzmek mi istiyor? Oyun alanında oyun oynamak mı istiyor? Bu soruların cevabını çocu­ğunuza bırakın. Hayatının kendi kontrolü altında olduğunu hisseden bir ço­cuk seçme şansını kullanarak kendisini daha çok güvende hisseder.
■ Çocuğunuza ev işleri yaptırmaktan çekinmeyin. Bahçede biriken yaprakları temizleme, balkon camını yıkama, kar yığınlarını temizleme ve merdivenleri süpürme gibi görevleri çocuğunuzun yapmasını isteyebilirsiniz. Çocuğunuz size yardım ettiğinde, kendisi ile gurur duyduğunuzu belirtin. Bir liste hazırla­yarak, çocuğunuzun her yardımı için listeye bir yıldız çizin. Bu yıldızlar belirli bir sayıya ulaştığında, çocuğunuzu ödüllendirin. Hemen hemen her çocuk kendisine sorumluluk yüklenmesinden hoşlanır. Sorumluluk yüklenen bir ço­cuk kendisini dinamik hisseder ve öz güven kazanır.