Su
İnsan vücudunun yaklaşık %65’i sudan oluşmaktadır. Bu nedenle suyun beslenme sistemimizin en temel unsuru olduğunu söylememiz sanırım sizi çok şaşırtma-yacaktır. Birkaç hafta yemek yememeye dayanabiliriz. Ancak hiç su içmezsek, birkaç gün içinde ölürüz.
Suyun faydaları
Su sindirim sistemimiz için oldukça önemlidir. Yemek aralarında yeteri kadar su içmezsek, tükürük oluşumumuz azalır ve sindirimimiz etkinliğini yavaş yavaş kaybeder.
■ Gün içinde içilen yaklaşık iki litre su deri, idrar, karaciğer ve mide aracılığıyla vücuttan atılır. Vücuttaki toksinler de su yoluyla dışarı atılır. Eğer su kaybediyorsak, su tüketimimizi artırmalıyız. Ne kadar fazla su içersek, vücudumuzdaki toksinlerden de o kadar kolay kurtuluruz.
■ Hücrelerimiz su olmadan yeni dokular üretemez, toksik maddeler kan dolaşımımızda birikir, kan hacmimiz düşerek hücrelerimize daha az oksijen ve besin gitmesine neden olur. Bütün bu olumsuzlukların hepsi kendimizi güçsüz ve yorgun hissetmemize neden olarak hastalıklara davetiye çıkarır.
Çocukların ne kadar suya ihtiyacı vardır?
Çocuklar tarafından içilen su miktarı yaşlarına ve kilolarına bağlı olarak değişir. Çocukların çok yüksek oranlarda su içmesi neredeyse imkânsızdır. Günde 500-2,000rnl arasındaki su tüketimi çocuklar için yeterlidir.
Su kaynakları?
Çocuklarımızın vücuduna giren suyun yaklaşık %50’si kaynağını meyve ve sebzelerden almaktadır. Diğer yarısı ise içilen sudan oluşmaktadır. Meyve suyu kokteylleri ve karbonat içeren içecekler de vücudun sıvı ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olur, ancak vücudun bu tür içeceklerden su çıkarması hiç de kolay değildir.
Bu tür içeceklerin içerdiği su miktarına katkı maddesi özelliği olan ve toksik maddeler içeren birtakım kimyasallar ve suni şeker çeşitleri de eklendiğinden, vücut gördüğü zararı bertaraf etmek için daha çok suya ihtiyaç duyar. Şişelenmiş doğal maden suyu oldukça yararlıdır, ancak bazı uzmanlar, çocuklarımıza yüksek oranda sodyum içeren maden sularının çocuklar tarafından tüketilmesi konusuna çekinceyle yaklaşmaktadır. Eğer şişelenmiş maden suyu almayı düşünüyorsanız, sodyum oranı düşük olanları tercih etmeye çalışın. Örneğin, her litrede 20 mg.dan az sodyum içeren maden sularını seçebilirsiniz. Yapabileceğiniz başka bir şey de mineral konsantrasyonu düşük olan maden sularını tercih etmeye çalışmaktır. Şişelenmiş maden suları bakterilerden arındırılmıştır ve hava kirliliği, su kirliliği gibi her türlü kirlilikten uzak tutula-rak üretilmiştir.
■ Şişelenmiş içme suyu para israfından başka bir şey değildir. İçme suyu hakkındaki bilgileri düzenleyen ve denetleyen tüzük ve yasaların sayısı oldukça azdır; hatta bazı araştırmalar çeşmeden akan suların doğrudan şişelenip marketlerde satıldığını ortaya koymaktadır.
■ içtiğiniz suya para vermek zorunda olmanız da oldukça can sıkıcı bir meseledir. İçme suyu için bütçenizden pay ayırmakta zorlanıyorsanız ve şişe şişe içme suyunu marketten eve kadar taşımakta zorlanıyorsanız, suyunuzu filtreden geçirmeyi deneyebilirsiniz. Piyasada her çeşit su filtresi vardır, bu nedenle ihtiyacınıza en uygun olan filtreyi seçmek durumundasınız. Sıhhi tesisatınıza özel olarak eklenmiş bir filtre sistemi, musluğunuzun ucuna eklediğiniz basit bir filtreden daha etkilidir ancak daha pahalıdır ve daha çok masraf gerektirir. Sürahilerin içine yerleştirilen filtreler ise sadece su üstüne çıkan küçük maddeleri ve kîorini arıtır. Su içinde bulunması muhtemel bakterileri, böcek zehirlerini, kimyasal maddeleri ve metalleri arıttığı söylenen birtakım sürahiler de artık piyasada satılmaktadır. Ne çeşit filtre kullanıyor olursanız olun, filtrenizi düzenli olarak yenileyin çünkü filtreler bir süre sonra bakteriler için üreme kaynağı olur.
Çocuklarınızın su içmesini sağlayın
Rengârenk ve çeşit çeşit içeceklerin çocuklarımız için piyasada mevcut olduğu bugünlerde, suyun öneminin birçok çocuk tarafından göz ardı edilmesi pek de şaşırtıcı değildir. Ancak ebeveynler olarak çocuklarımızın su içmesini sağlamak için yapabileceğimiz birçok şey vardır.
■ Eğer bir bebeğiniz varsa ve bebeğinizi anne sütünden kesmeye çalışıyorsanız, alternatif içecek olarak sadece suyu tercih edin. Bebeğinize yemeklerin yanında bir miktar su ile sulandırılmış meyve suları da verebilirsiniz, ama su diğer meyve sularına göre her zaman daha öncelikli olmalıdır.
■ Havanın sıcak oiduğu günlerde, buzdolabınızda çocuğunuzun ulaşabileceği bir rafta su bulundurun. Çocuklar çok susadıklarında, ellerine ilk gelen içeceği içmek istefter.
m Çocuğunuzun içmesini istemediğiniz hiçbir içeceği evinize sokmayın. Çocuklar susadıklarında, ilk gördüğü sıvıyı içmeye çalışırlar.
■ Çocuklarınız asitsiz içecekler içmeyi seviyorsa, şuruplu içecekleri tercih edin. Vişne şuru-<:, bu gibi içeceklerin şurubunu yeterli miktarda suyla sulandırabilirsiniz. Bu sayede çocuğunuzun içtiği su oranını da kontrol altında tutabilirsiniz. Çocuklar sulandırılmış meyve şurubunu içmekten pek hoşnut olmayabilir ama aldırmayın. Her çocuk bu duruma kısa sürede alışacaktır. Çocuklar meyve şuruplarını sulandırarak içmeye alıştıklarından, kısa bir zaman içinde sade su içmeye de alışabilirler. Belirli bir süre sonra ise, meyve suyu almayı tamamen bırakın. Çocuklarınıza yemeklerde taze meyvelerden elde ettiğiniz suyu saf su ile karıştırarak vermeye başlayın.
■ Çocuğunuz sadece gazlı ve asitli içecekler içmekten hoşlanıyorsa, endişelenmeye başla-sanız iyi olur. Çocuğunuza meyve suyu ile karıştırdığınız maden suyunu gazlı içeceklerin yerine rahatlıkla içirebilirsiniz. Çocuğunuz çok hareketli ise, su ter yoluyla kaybedilen vücut sıvısını takviye eder. Atletlere ve her türlü sporu deneyen birçok insana da su içmeleri konusunda telkinde bulunun.
■ Çocuğunuz için plastik su şişesi satın alın ki suyu spor yaparken, arabayla gezerken veya bahçede oynarken her an elinin altında bulabilsin. Çocuğunuza aldığınız şişeyi suyla doldurmadan önce her gün tertemiz yıkayarak içindeki bakteri oluşumunu önleyin.
■ Çocuğunuza iyi bir örnek olun. Anne ve babasını öğlen yemeğinde su ya da maden suyu içerken gören bir çocuk su/maden suyu içmek isteyecektir. Bu şekilde tüm ailenizin sağlıklı yaşamasını sağlayabilirsiniz.