Sağlıklı yağlar
Hem çocuklar hem de anne ve babalar kötü yağlardan mümkün olduğunca uzak durarak iyi yağlardan maksimum düzeyde fayda sağlamalıdır. Anne ve babalar ailece tüketilen yağ oranını yavaş yavaş azaltarak gereğinden fazla yağ tüketmemeye çalışmalıdır. Sağlıklı yağların birçok çeşidi vardır.
Doymamış yağ içeren gıdalar iki gruba ayrılır: içinde bir çeşitten daha fazla doymamış yağ bulunan gıdalar ve içinde tek bir çeşit doymamış yağ bulunan gıdalar. İlk grupta, bitkisel yağlar, fındık, balık yağı ve bitki tohumlarından elde edilen yağlar bulunurken; ikinci grupta zeytin yağı, avokado ve kolza yağı bulunmaktadır. İlk grupta belirtilen yağlar ısıtılıp pişirilmezse vücudumuz için büyük bir tehlike arzetmez. İkinci grupta bulunan yağlar ise oldukça yararlı olmakla birlikte kalp dostudurlar.
Yağ asitleri de iyi yağlar grubunda yer alır ve omega-3 ve omega-6 adı altında iki gruba ayrılır.
■ Omega-3 yağları yeşil yapraklı sebzelerde, kabak tohumunda, keten tohumunda, fındıkta, balık yağında (örneğin, somon, ringa, sardalya, uskumru ve taze ton balığında) bulunur.
■ Omega-6 yağları bitkilerden elde edilen yağlarda, tohum yağlarında (örneğin, mısır, soya, susam, ayçiçeği, yalancı safran yağlarında) ve fıstık, fıstık yağı, ve ayçiçek yağında bulunur.
Bu temel yağ asitleri kanımızın pıhtılaşmasını önler, tansiyonumuzun düşmesine, iltihabı durumların iyileşmesine, sinir ve bağışıklık sistemlerimizin güçlenmesine katkıda bulunur, insülin fonksiyonunun düzenlenmesini kolaylaştırır, metabolizmayı sağlıklı bir şekilde hızlandırır, gözlerimizi kuvvetlendirir, organlarımız arasındaki koordinasyonu güçlendirir, bize psikolojik bir rahatlık verir ve vücudumuzdaki sıvıların birbiri ile denge içinde kalmasını sağlar. Ayrıca hepimizi heyecanlandıracak bir haberi de burada sizlere aktaralım: yeni yapılan bir araştırmaya göre sağlıklı yağ asitleri çocuklarımızın öğrenme kabiliyetini ve zihinsel kapasitesini artırır. Yağ asitlerini gerektiği kadar tüketememiş olan bir çocuk birtakım sağlık sorunları ile karşılaşabilir.
O Çocuğunuzun sağlıklı yağlarla beslenmesini sağlamak için neler yapabilirsiniz?
İşte size özel ipuçları:
■ Isıya maruz kaldığında yapısı değişmeyen bir yağ çeşidi olan zeytin yağıriı kullanınız.
■ Çocuklarınıza mutlaka keten yağı yedirmeye çalışın. Bu yağ piyasada kap –
süller halinde de bulunmaktadır. Keten tohumu çok yüksek düzeyde omega-3 yağ konsantresi içermektedir. Ancak keten tohumu yağı ısıtıl-mamalıdır. Bu yağdan salatalarınızın ve yoğurtlarınızın içine birkaç damla damlatabilirsiniz. Yemekleri tabağa koyduktan sonra üzerine birkaç damla keten tohumu yağı ilave ederek de servis yapabilirsiniz. Bir yemek kaşığı keten tohumu yağı çocukların günlük yağ tüketimi için idealdir.
Balıkların karaciğerinden elde edilmiş olan balık yağını çocuğunuza günde bir çay kaşığı içirebilirsiniz. Büyük baba ve büyük annelerimiz tavsiye ettiğimiz bu yağı çok iyi bilirler. Balıkların karaciğerinden elde edilen yağlar artrit adı verilen eklem iltihabının ve diğer iltihabi vakaların oluşmasını önleyici özelliktedir. Küçük bir çocuk için günde bir çay kaşığı balık yağı yeterli olacaktır. Daha büyük çocuklar için ise bu miktar bir yemek kaşığına çıkarılabilir.
■ Çocuklarımızın bu yağları seve seve tüketmeyeceklerini adımız gibi biliyoruz. Bu nedenle ebeveynler olarak bizler de birtakım hilelere başvurabiliriz. Örneğin bu yağları çocuklarımızın ağzına kaşık ile sokup midelerini bulandırmak yerine, en sevdikleri yemeklerin içine karıştırabiliriz. Hatta sabah kahvaltısında çocuğunuza içireceğiniz bir bardak portakal suyunun içine bir damla balık yağı ekleyerek sağlıklı bir karışım elde edebilirsiniz.
■ Çocuklarımızın fındık ve ceviz gibi sert kabuklu yemişleri ve tohum (örneğin, keten tohumu) içeren gıdaları tüketmesini sağlamalıyız.