Kırıklar
İskelet kemiklerini etkileyen darbe (travma) nedeniyle kemik dokusunda meydana gelen ayrılmaya kırık denir. Kırıkların oluşunda dış etkilerin rolü olduğu kadar, kemiklerin yaşa göre sertlik ve elastikiyetinin de rolü vardır. Kırıkların çoğu direkt veya ındirekt olarak etkileyen darbeler, tıp dilindeki adlarıyla travmalar nedeniyle ve çeşitli biçimlerde oluşurlar. Travma sonucu oluşan kırıklara travmatik kırıklar denir. Çok kere deride bir yara yoktur fakat zamanla ağrı, şişlik ve kanamaya bağlı hematom meydana gelir. Bunlara kapalı kırık veya basit kırık da denir. Bazı kırıklarda ise deride yaralanma, kesik, iltihaplanma görülür. Bunlara komplike kırık veya açık kırık adı verilir. Kırık, kemikte tam bir ayrılmaya neden olmuşsa tam kırıktan söz edilir. Çatlak biçimindeki kırıklara ise tıp dilinde fissür adı verilir. Kemiklerin bazı genel ve lotal nedenlerle hasta olmalarına bağlı oiarak meydana gelen kırıklara ise patolojik kırıklar denir. Osteomiyelit, kemik tümörü ve kemikte yerleşen habis tümör metastazları en ufak nedenle kemik kırıklarına sebep olabilen hastalıklardır Ayrıca bazı genel bunyevı hastalıklarda (Osteogenesıs ımperfekta, raşitizm, osteomalası, Paget hastalığı, sıfılıs) kemikler hasta olduğundan kolay kırılabilir. Kırıkların oluş yerleri de değişik belirtilere neden olur Kafa kırıkları bu bakımdan bazen beyin travmasına ve bilinç kaybına, hatta beyin kanaması sonucu olume bile yol açabilir. Genel olarak kırık bölgede ağrı vardır Bazen o bölgeye dokunulduğunda veya belirli bazı hareketlerin yapılmaya çalışılmasında ağrı meydana gelir Kırıklarda görülen belirtilerden bir ikincisi kemik zarı denilen penostun veya kemik ılığındekı damarların yırtılması sonucu meydana gelen kan toplanması yanı hematomdur Zamanla ağrı ve şişlik artabilir Ayrıca kırık kemiğe ait adalelerde fonksiyon bozukluğu sonucu çalışma durur veya tonus azalır Biçim bozukluğu (deformıte) veya durum bozukluğu (dıslokasyon) meydana gelir. Kemiklerin kırık uçlarının birbirine sürtündükleri zaman çıkardıkları krepıtasyon denen sesin işitilmesi kırık teşhisini koymada önemli bir belirtidir Bazen kemiğin kırık uçları arasına bir doku parçası veya sınır sıkışabilir ve dayanılmaz ağrılar meydana gelebilir Kırık meydana gelen organın diğeri ile kıyaslanması yapılabilen vakalarda asimetri, duruşta gayrıtabıılık, kısalık, uzunluk gibi farklar teşhise yardımcı belirtilerdir. Kırıkta kesin teşhis röntgen muayenesi ile yapılmalıdır.
Kırıklarda İlk Yardım
“Daha ayrıntılı bilgi için lütfen aşağıdaki videoyu sonuna kadar dikkatle izleyin”