Kan Basma

Dolaşım sisteminin merkezi olan kalp büyük bir güçle kasılarak karın damarlar içinde dolaşmasını sağlamaktadır. Kalp tarafından pompalanan kan esnek olan atardamar duvarlarını germekte yani bir basınç yapmakta ve kanı ileriye doğru it­mektedir. Tansiyon denilen bu kan basın­cı dalgalar halinde (nabız dalgaları) bü­tün vücuda yayılır. Damarlar daralıp genişleyebilme yetenekleri sayesinde organlara taşınan kan miktarını ayarlayabilirler. Bu düzenleme sinir sisteminin ve hor­monların da rol oynadığı karmaşık bir me­kanizma ile sağlanmaktadır. Kan basıncı toplardamarlarda ve kılcaldamarlarda düşük, atardamarlarda ise yüksektir Büyük dolaşımda, akciğer dolaşımındakinden ya­ni küçük dolaşımdakinden çok daha yük­sektir. Kan basıncı denince esas olarak kol atardamarında (arterıa brakıalıs) ölçülen kan basıncı anlaşılır. Kalbin kanı pom­paladığı sıradaki basınç yanı sıstolık ba­sınç tansiyonun ust hududunu (buyuk tansiyon), kalbin dinlendiği sırada olculer basınç ise alt hududunu yanı dıastolık ba sıncı (kuçuk tansiyon) gösterir Sıstolıl kan basıncının derecesi esas olarak atar damar duvarının esnekliğine bağlı oldu ğundan yaşlandıkça ve damar sertleştik­çe (arterıoskleroz) artar Dıastolık basmç ise buyuk olçude çevredeki dirence bağ­lıdır Kan basıncı sfıgmometer denj-ten monometrelerle yanı tansiyon aleti ile ve mılımetre/cıva (mm/Hg ) cinsinden ol çulur Normalde kan basıncı sıstolde 120 dıastolde 80 kadardır Sıstolık basıncır artması halinde hipertansiyondan, azalma sı halinde ise hipotansiyondan soz edilir