Hipnoz

Hipnoz veya ipnoz bir insanı yarı bilinçli bir durumda kendinden geçirmek (trans hali), telkine daha uygun kılmak demektir. Hipnozu bir tedavi aracı olarak (hipnoterapi) ilk kullanan Anton Mesmer olduğu için bu olaya mesmerizm, hayvansal man­yetizma, odil gücü, yaratılmış uyurgezerlik (somnambulizm) adları da verilmiştir.

insanlar çok eskiden beri kişileri etkilemek, çevresini gücü altına almak için bu yön­temi kullanmışlardır. Hipnoz bir insanda doğuştan mevcut telkine yatkınlığı artır­mak demektir. Öyle ki ipnoz yapılan kim­se açıklıkla trans haline sokulmakta, ip­notizmayı yapanla o kişi arasında ilişki ku­rulmakta, uyutulmuş kişide ipnoz durumu­na özgü haller görülmektedir. Mesela bazı vücut bölümleri hissizleşmekte, unutulmuş anılar canlanmaktadır. Ancak derin translı ipnotizma çek az insanda yaratılabilir.
Hipnotizmanın aslı, beynin bir bölümünün tekdüze bir şekilde uyarılması veya inhibisyen yaratılması ya da uyutulmasıdır.

Braid hipnotizmayı parlak bir ışığa devamlı bakmakla sağlanacak bir uyku hali şek­linde tarif etmiştir. Hipnoz bir tedavi ara­cı olarak uygulanırken, hekim hastayı ha­zırlamalı, onu hipnoz ile ilgili söylenti ve tiyatrolardaki gösterilerin yarattığı yersizkorkulardan kurtarmalıdır. Hipnozda; kullanılan telkin yöntemleri, hekimin kişiliği­nin gücü, hastanın işbirliği ve telkine yat­kınlığı önem taşımaktadır. Bütün vakalar­da hastanın gittikçe daha çok gevşediği] ve bir uyku haline geçtiği ve hipnoza yat­kın kişilerin, birkaç seanstan sonra uyku yani hipnoz durumuna geçtikleri görülmek­tedir.

Hipnoz değişik amaçlarla tıpta kullanıl­maktadır. Örneğin ağrısız doğum yaptır­mak, ilaçla uyutmadan bozı ameliyatları gerçekleştirmek, hipnoanalizde formel psi­koterapi uygulamak ve bazı alışkanlıklar­dan kurtarmak amacıyla kullanılmaktadır.

Hipnotizmaya saygı uyandıran ve onu ba­şarı ile kullanan doktorlar arasında Braid, Elliotson ve yurdumuzda da rahmetli Dr. Hüsnü Öztürk sayılabilir. Hindistan’da ça­lışan Esdaile adlı askeri bir yargıç hipnoz yoluyla ameliyat yapmaktaydı. Hipnozun sakıncaları güvenilir olmaması (herkes hipnotize edilemez), hipnotizmayı yapan ki­şiler arasında transfer denilen ve hasta­nın hipnotizmayı yapana aşırı bağlılığı di­ye nitelendirilebilen bir ilişkinin belirmesi, bazen de kişiye garip telkinlerin yapılabil­mesidir. Ayrıca birçok hekimin mizacı hipnoterapi için uygun değildir. Bu nedenlerle günümüzde psikoterapi için yapılacak hipnoterapide thiopenton (penthotal) denen ilaç kullanılmaktadır. Damardan verilen bu ilaçla hastada bir gevşeme ve yarı uyku hali meydana gelmektedir.

Hipnoz, dikkatinizi odaklamanıza, sorunları tekrar düşünmenize, gevşeme­nize, ve faydalı önerilere cevap vermenize yardımcı olabilen bir tekniktir. Hipnozda sihir yoktur. Esas itibarıyla, konsantre olma yeterliliğinize ve terapistinize olan güveninize dayanır. Hipnoz, ağrı ve acı algınızı ve diğer hislerinizi değiştirebilir ve duygusal ve fiziksel tepkileriniz üstünde bir miktar kontrol kazanmanıza yardımcı olabilir. Hipnozun, çocukluk hatıralarını doğru bir şekilde geri getirebileceğine dair, çok az kanıt vardır.

Hipnoz, kişilerin kronik kanser ağrısını, aybaşı hali ağrılarını ve baş ağrılarını kontrol etmesine; daha rahat bir şekilde iş görmesine ve doğum yapmasına; bir ameliyata gereken ilaç miktarının azaltılmasına; ve ameliyat sonrası iyileşme zamanının kısaltılmasına yardımcı olabilir. Tahriş olmuş bağırsak sendromu ve bazı hallerde astımın semptomlarını (belirtilerini) rahatlattığı ispatlanmıştır.

Hipnoz ile, bazı insanlar, sigara, yatak ıslatma, tırnak yeme, diş gıcırdatma, fobiler, aşırı yemek yeme, ve uyku zorluğu gibi istenmeyen davranışlara dair kontrol kazanabilir. Psoriasis, ürtiker, ve siğil gibi bazı cilt problemlerine de hipnoz yoluyla yardım edilebilir.

Hipnoz ile ilgileniyorsanız, hipnoterapinin sizin için faydalı olup olamayacağına dair doktorunuz veya psikologunuzla görüşün. “Klinik ve Deneysel Hipnoz Birliği” ve “Amerikan Klinik Hipnoz Birliği”nin üyeleri, Birleşik Devletler’de bu konu üstüne uzmanlaşmak üzere yetişmiş sağlık profesyonelleridir.