Hiperkolesterolemi

Hiperkolesterolemi, Kandaki lipitlerin özellikle kolesterolün yükselmesine çeşitli iç ve dış faktörler sebep olur. Hastaların bir kısmında yağ metabolizmasında bir bozukluk vardır. Bunların birçoğu genetik nedenlere bağlıdır.
Ailevî hiperkolesterolemi bu gruptandır. Ayrıca şeker has­talığında ve tiroit bezi bozukluğunda, nefrotik sendromla lipit metabolizması bozulur.
Dış faktörlerin en önemlisi diyetle alınan yağ miktarının faz­lalığıdır. Diyetle alınan kolesterol ve doymuş yağların fazlalığı kandaki kolesterol ve lipit seviyelerinin yüksekliğine sebep olur. Di­yetle alınan yağın miktarı gibi yağın kalitesi de çok önemlidir.
Doymuş yağ asitlerini içeren yağlar (hayvansal yağlar), tereyağı, yemeklik yağlar, margarinler zararlıdır. Zeytinyağın­da bulunan oleik asit de kısmen doymuş yağdır. Doymamış yağ asitlerini içeren yağlar ise kandaki kolesterol ve lipit seviyesini diğerleri gibi artırmazlar. Kandaki kolesterol miktarı normalde 200-250 mg/ml olmalıdır. Koroner kalp hastalığı olanların %80’inde kolesterol yüksek bulunurken %20’sinde ise normal bulunmuştur. Kolesterol yüksek olanların bir kısmında ise hasta­lık meydana gelmemektedir. Bu takım hastalığın ortaya çıkışın­da kolesterolün damar duvarına yapışmasını sağlayan ve he­nüz iyi aydınlatılmamış diğer bazı faktörlerin de rol oynadığı­nı gösterir.
Kandaki yağların çeşitli formları tespit edilmiştir. Bunların bazılarının hastalığı koruyuculuğu yanında diğerlerinin de hız­landırıcı etkileri olduğu bildirilmiştir. Mesela HDL kolesterolün önemli bir koruyucu olduğu LDL veya VLDL kolesterolün ise hazır­layıcı bir faktör olduğu çeşitli araştırmalarda ispatlanmıştır.