Cüzzam Hastalığı

Lepra veya daha tanınmış adı ile cuzzam tropikal bölgelerde özellikle Hindistan, Ba­tı Hint Adaları, Çin, Güney Afrika ve bu arada yurdumuzda da görülen kronik bir enfeksiyon hastalığıdır. Etkeni olan mik­roba mıkobakterıyum lepra veya onu ilk bulan araştırıcının adına izafeten Hansen basılı denmiştir. Hastalık ilk olarak çev­redeki sinirleri, daha sonra ust solunum yolları mukozasını, deriyi, gozu, testıslerı ve retıkulo endotelyel sistemi tutar.

Bulaş­ma insandan insana direkt veya endırekt temas ile olur En çok damlacık enfeksi­yonu şeklinde bulaştığı kabul edilmektedir. Lepra hastalığını birkaç tip olarak ayırabiliriz. Lepramatöz lepra tipinde hastalarda ge­nellikle, yüzde, gövdede, kol ve bacaklar­da, çok sayıda soluk, bakır renginde kır­mızı lekeler oluşur. Bu lekeler buyur, papul ve daha sonra nodul (leprom) denilen şişlikler halini alır. Kulaklar, yuz, burun içi, önkollar, apış araları, şişkinliklerin yani lepromların görüldüğü bölgelerdir. Deride his azalması şeklinde bir bozukluk yani hipoestezi, kaşların dökülmesi ve yüzün aslan çehresine benzemesi gibi belirtiler karakteristiktir. Arada ateş yükselmesi ile seyreden ataklar yani hastalığın alevlen­me devreleri vardır. Eğer şahsın hastalığa direnci varsa lepra basili yüzeysel bir sinir hücresine yerleş­tiğinde hastalık tüberküloid lepra veya nöral tip şeklinde gelişir. Deride o sinire ya­kın bölgede kırmızı, keskin sınırlı, kuru, kılsız, skuamlı yani kabuklu bir plak mey­dana gelir. Sinir kalınlaşmış olarak hisse­dilir. Bu plakta duygu kaybolmuştur.

Te­davi edildiğinde tamamen kaybolan tüber­küloid lepra tedavisiz bırakılırsa başka tip­lere dönüşebilir. Teşhis lezyondan alınan biopside Hansen basilinin görülmesiyle konur. Teşhiste histamın testi, terleme testi, Lepromin testi gibi testler de uygu­lanmaktadır. Hastalık çok bulaşıcı olma­dığından hastanın ayrılması şart değildir. Ancak cüzzamlı bir ailenin sağlıklı çocuk­larını ayırmakta yarar vardır. Hastalığın eski çağlarda yarattığı büyük korku halen geçerli değildir. Leprada top­luma zarar ancak tedavisiz bir hastadan gelir. Lepra tedavisinde Dapson ve Disul-fone gibi ilaçlar kullanılmakta bu ilaçlar, devlet tarafından bedava dağıtılmaktadır.