Apandist

“Apandis”, kalınbağırsağın ucunda yeralan, boru biçiminde, kuyruğa benzer bir bağırsak parçasıdır. Bu borunun bir ucu kapalı, öbür ucuysa kalınbağır­sağa bağlıdır. Boyu 10 cm’yi bulabilir, çapı yaklaşık 1 cm’dir. Apandisin günümüzde henüz aydın­latılmamış nedenlerle iltihaplanmasına “apandisit” (apandis iltihabı) adı verilir. Apandisit genellikle yaygın, geçmeyen “karın ağrılarıyla” başlar. Bu tür ağrıları bulunan çocukların mutlaka doktora gösterilmesi gerekir.

NEDENLERİ: Apandisite yol açan nedenler henüz tam olarak aydınlatılamamış olmakla birlikte, uzmanlar, modern yaşamın arıtılmış ve işlemden geçirilmiş besin­ler bakımından zengin olan beslenme rejiminin, az bitkisel lif içermesi ne­deniyle apandiste tıkanmalara yol aça­bileceğini, ayrıca, meyve çekirdekleri ve kazara yutulmuş yabancı madde­lerin de apandisin tıkanmasına (dolayı­sıyla da iltihaplanmasına) neden olabi­leceğini düşünmektedirler.

“RAHATSIZ EDİCİ” APANDİSİT: Bazı uzmanlar, her biri bir ya da iki gün süren, sonra kendiliğinden düzelen apan­disit nöbetleri geçirilebileceğini ileri sür­mektedirler. Bu konudaki kuram şöyle­dir: Apandis, iltihaplanır; hemen yakının­daki bağırsaklar, iltihabı kuşatmak için çevresini sararlar. İltihap kendiliğinden temizlenirse, bağırsaklar hâlâ çevresinde yapışık durumda kalırlar. Bunun sonu­cunda, besinlerin sindirim sistemi içinde normal hareketleri kısıtlanabilir; bu da, normal sindirim sırasında, apandis böl­gesinde kolik (burulma) biçiminde ağrı­lara yolaçabilir. Apandisin bu “rahatsız edici” ağrıları kendiliğinden geçebilir. Ama doğru olan, karın bölgesinde bu tür şikâ­yetler olduğunda, bir doktora danış­maktır.

BELİRTİLERİ:İvegen (akut) apandisit, tedavisi her zaman cerrahi müdahale, yani ame­liyat gerektiren acil bir durumdur. Erken belirtilerini, herhangi bir baş­ka nedenle ortaya çıkan karın ağrıla­rından ayırmak güçtür. Ama genellikle, ağrılar kolik biçimindedir ve göbek çukuru çevresinde hissedilir. 6-12 saat sonra, apandisin çevresin­de artık iltihap iyice oluştuğu için, be­lirtiler değişecektir. Çocuğunuz hem daha fazla ağrı duyacak, hem de en çok ağrı duyulan yer değişecek, ço­ğunlukla çocuk, en çok ağrıyan yerini göstermek için, eliyle karnına bastır­mak zorunda kalacaktır: Çocukların çoğunun ellerini koydukları yer, göbek çukuru ile sağ kalça arasına çekilecek bir çizgi üstündedir. Ayrıca, çocuğunuz giderek kendini daha kötü hissedecek, enfeksiyon ilerledikçe, kusacaktır. Ayrıca, önemli belirtilerden biri de, hasta çocukların birçoğunda, sağ aya­ğın kaslarının kasılmasıdır. Bu yüzden çocuk, ağrıyı hafifletmek için, ayağını kasararak karnına doğru çeker; aya­ğını çekerek, uzatmaya çalışmak, ye­niden ağrıya neden olur.

TEŞHİS: Çocuklarda apandisit teşhisi özellikle zordur; çünkü çocuklarda apandisitin tipik belirtileri görülmez; genetikle bir göğüs iltihabının belirtileri ortaya çı­kar. Bu durumda çocukta, boğaz ağ­rısı, hattâ öksürük gibi başka belirtiler de bulunabilir. Çocuğunuzda bir göğüs hastalığının kesin belirtileri bulunsa bile, doktora karın ağrısından şikâyet edip etmedi­ğini söylemeniz, teşhis açısından son derece önem taşır.

DOKTORA NE ZAMAN GİTMELİ? Ağrı bütün gün ya da bütün gece sürmüşse, giderek şiddetleniyorsa ya da çocuk kendini çok kötü hissediyor ve ya­tağından kalkamıyorsa, doktora başvur­manızın tam zamanı gelmiştir ve bunu hiç vakit geçirmeden yapmanız gerekir.

ÖNEMLİ !!! Bu aşamada ağrı dindirici ilaçlar ve ya­tıştırıcı içecekler vermeyi denemeyin. Acil bir ameliyat gerekli olabilir ve anestezi uygulanmadan önce midenin boş olması gerekir.