Besinlerdeki Mikropları Etkisiz Kılma İşlemi : Pastörizasyon

Besinleri içindeki vitaminleri öldürmeden mikroplardan arındırmak için kullanılan yönteme pastörizasyon denir. Bakterıyclo|i biliminin kurucularından sa­yılan Louıs Pasteur ilk defa sütteki mik­ropları öldürmek için şutu yarım saat sure ile 60°C ısıtmış ve daha sonra soğumaya bırakmıştır Günümüzde uç ayrı ısı-zaman komb nasyonu kullanılarak bira, elma şarabı, m^y-ve suyu, sut gibi değ şık içeceklerde yük­sek pastörizasyon denı’en yöntem uygu­lanmaktadır. Pastörizasyonda mikroplar ve sporları ta­mamen ölmez ancak ınaktıf bir durumda bulunurlar Zamanla ve buzdolabından çık­tıktan bir sure sonra içindeki mikropların sporları çoğalmaya başlayabilirler Pas­törizasyon işlemi plaklardan veya tüpler­den yapılı aygıtlarda 62-65°C’de 30 dakı koda, 71-74°C’de 40 saniye veya 85-90°C de 2-4 saniye şeklinde uygulanmaktadır. Klasik sterilizasyonda besinler 110-115°C 20-40 dakika bırakılırken süt, UHT steri-lizasyonunda 140-150°C’de 2-4 saniye bı­rakılmakla vitaminlerin parçalanması, yapı ve tad değişikliği önlenmektedir. Isı kaynağı clarak kaynar su, buhar ve bazen elektrik enerjisi kullanılır. Bu ay­gıtlar, değiştirici, pastörizatör ve soğutucu olmak üzere üc kısımdan yapılmıştır. Memleketimizde ilk defa 1957’de Atatürk Ormon Çiftliğinde pastörize süt üretimine ocşlanmıştır. Daha sonra İzmir, Adana ve İstanbul’da acılan fabrikalarda süt ve süt­ten yapılma gıda maddelerinin üretimi ve pastörizasyon işlemi sürdürülmektedir.