Doğum Operasyonları

Normal doğum olayında anne veya bebe­ğin yaşamını tehlikeye sokan durumların önlenmesi veya doğumun kolaylaştırılması için kullanılan bazı yöntemler doğum ope­rasyonları olarak bilinir. Bunlardan en es­kisi forseps veya lavta denilen alet ile ya­pılan doğumdur. İlk defa 11. yüzyılda İbni Sina tarafından kullanılmıştır. Çeşitli mo­delleri bulunan forseps aracı çocuğun ba­şını bir kıskaç gibi yakaladıktan sonra do­ğum kanalından aşağı doğru çekmek su­retiyle kullanılan bir kaşık gibidir. Forseps çoğu zaman annenin ve çocuğun hayatini kurtaran bir doğum operasyonudur. Ancak uygun şartlar altında uygulandığı zaman bile anneye zarar vermesi, çocukta doğum travmaları meydana getirmesi olasılığı az değildir.
Vakum forsepsi veya ekstraktör denilen alet ile yapılan doğum yardımı son zaman­larda daha çok kullanılmaktadır. Vantuz veya pelot denilen araç ço­cuğun başına uygulandıktan sonra arada­ki hava boşaltılarak aracın başa çok sıkı yapışması sağlanır. Daha sonra yeterli vakum sağlandıktan sonra zincirli sapın­dan tutularak çocuğun dışarıya çekilmesi işlemi tamamlanır.
Normal doğum kanalından sonuçlanması mümkün olmayan veya gecikmesi anne ve çocuk için tehlike yaratacak doğumların karın duvarının ve ratsmin açılarak alınma­sına sezaryen ameliyatı denir. Eskiden gö­bekten aşağıya uzunlamasına açılan kar­nın şimdi artık alt bölümünden enlilemesi-ne açılması (Pfannenstiel şakkı) tercih edilmektedir. Anne ve çoouk için tehlikesiz bir anestezi yardımıyla (Ether + O-, Azot protoksit + (X Penthotal) anne uyutulduk­tan sonra çok kısa sürede çocuk çıkarıl­maktadır. Operasyonun bundan sonraki aşamalarında açılan rahim ve karın katları usulüne uygun olarak dikilmekte ve ameliyatla son verilmekledir,
Normalden farklı olarak rahim içinde yan veya çarpık duran çocuğu doğuma daha uygun bir duruma döndürmeye version ve çocuğu ayaklarından tutup çekerek çıkar­maya da ekstraksiyon denir. Eskiden da­ha sık başvurulan çocuğu parçalayıcı do­ğum ameliyatlarına bugün pek rastlanmaz.