Yenidoğanlarda Yapay Beslenme Tekniği
Mutlak damar yoluyla beslenme, yeni doğan bebekte ağız yoluyla beslenmeyi engelleyen ağır mide-bağırsak bozukluklarında, bağırsakların büyük bölümünün çıkarıldığı ameliyatlardan sonra, ağız yoluyla beslenmenin kesin olarak uygulanmaması gereken durumlarda (doku ölümüyle ortaya çıkan bağırsak iltihapları, tedavi edilemeyen ishaller) ya da mide genişlemesine yol açacak bir durumu (solunum güçlüğü krizi, ağır gelişim bozuklukları) engellemek amacıyla uygulanır.
Besleyici sıvılar yenidoğanda kalbin sağ kulakçığının girişine (üst anatoplardamara) yerleştirilen katetere verilir. Mutlak damar yoluyla beslenme, bu yolla yüksek yoğunluklu eriyiklerin vücuda verilmesini sağlamakla birlikte enfeksiyon ya da tromboz (pıhtı oluşumu) gibi riskleri artırır.
Damardan verilen sıvılarla çok fazla enerji sağlanamayan durumlarda bir çevrel toplardamardan yararlanılır. Çocuklarda amaç vücut ağırlığının kilogramı başına günde 100 kalori verilmesidir.
Başlıca kalori kaynağı yüzde 10luk glikoz çözeltisinden sağlanır. Başlangıç dozu dakikada vücut ağırlığının kilogramı başına 6,5 mg’dir (yaklaşık 10 g/kg/gün). Doz her gün dakikada vücut kilosu başına 2 mg artırılır; hastanın toleransı kan ve İdrardaki glikoz düzeyinin her gün izlenmesiyle saptanır. Aminoasitler toplam kalori girdisinin yüzde 15-20’sini oluşturur.
Başlangıç dozu günde kilogram başına yüzde 0,5 gr’dir; kilogram başına 3,5 gr’yi geçmemelidir. Soya ve yumurta lesitininden üretilen yağ emülsiyonunun içerdiği lipitler geri kalan yüzde 20-35’lik enerji gereksinimini karşılamalıdır. Bunlar başlangıçta günde vücut ağırlığının kilogramı başına 0,5 gr olarak verilmeli, daha sonra günde kg başına 2-3 gr’ye kadar artırılmalıdır. Yenidoğanın yaşına ve kalori gereksinimine göre haftada 1-5 kez verilir.
Bu eriyikler ayrıca çinko, bakır, magnezyum gibi elementleri ve K, B2 ve folik asit gibi vitaminleri de içermelidir. Bunlar sonda ile haftada bir kez verilir. Sıvı girdisi hastaya göre değerlendirilmeli, her bebeğin koşulları ayrı ayrı gözönüne alınmalıdır. Sıvılar az verilmemeli, ama kalbin yükünü artırmamak ve doğumdan sonra fizyolojik olarak kapanan Botallo kanalının yeniden açılmasına yol açmamak için aşırı sıvı yüklemesinden kaçınmalıdır.
Genellikle ilk gün kilogram başına 60-80 mi sıvı ile başlanır. İlk haftanın sonunda günde kilogram başına 150-200 ml’ye ulaşılır; yenidoğana fototerapi (ışık tedavisi) uygulanmışsa sıvı mİktarı yüzde 20-30 kadar artırılır.