Yapay Beslenmede Sıvıların Verilmesi

Önce hastanın beslenme durumu değer­lendirilir, ne kadar kalori verilmesi ge­rektiği hesaplanır, damar içine kateter yerleştirilir ve ilk kan örnekleri alınır. Ardından mutlak damar yoluyla beslen­meye başlayarak genellikle 500 ml’si 1.000 kalori içeren yüzde 50’lik glikoz eriyiği kullanılır. Hastanın metabolizma kapasitesini aşmamak için sıvının veril­me hızı vücut ağırlığının kilogramı ba­şına saatte 0,5 gr’yi geçmemelidir.

Yüzde 50’lik eriyiğin 1 ml’sinde 0,5 gr ya da yaklaşık 20 damla glikoz var­dır. Glikozüri (idrarla şeker çıkarılması) ortaya çıkarsa insülin verilmesi gerekir.

Hazır insülin glikoz eriyiğinin bu­lunduğu şişenin içine eklenir ve dozu idrardaki glikoz miktarına göre düzen­lenir. Az miktarda insülinin şişenin iç duvarına yapışarak etkisizleşeceği de unutulmamalıdır.

Piyasada yüzde 5-8,5-10’luk aminoasit eriyikleri bulunmaktadır. Bunların vücutta doku yapımında kullanılacağı göz önüne alınarak enerji sağlayan eri­yiklerle (1 gr azot basma 150-250 kalo­ri) birlikte verilmesi gerekir. Genellikle yüzde 8,5’lik aminoasit eriyiğiyle birlik­te yüzde 50’lik glikoz çözeltisi verilme­lidir; bu durumda kalori-azot oranı yak­laşık yüzde 60’tır. İki litrelik havası alınmış şişelerin içinde 1.000 mi yüzde 50’lik glikoz çözeltisi ile 1.000 mi ami­noasit eriyiği vardır. Bu oran hiç değiş­memelidir. Kalori ve aminoasitlerin bir arada verilmesiyle glikozun yoğunluğu azalır ve daha kolay kullanılır.

Su, elektrolit ve suda eriyen vita­minler, fizyolojik seruma eklenerek damar yoluyla verilir. Fizyolojik eriyik­lerde kalsiyum tuzu çökebileceğinden, kalsiyum doğrudan toplardamar yoluy­la verilir; tuzlu su içinde verilecekse kalsiyum glükonat olarak kullanılmalı­dır (yüzde 10’luk bir ampul kalsiyum glükonatta yaklaşık 4,5 mEq kalsiyum vardır). Potasyum verirken özellikle böbrek yetmezliği, kalp yetmezliği ya da geniş yanıkları olan hastalarda dik­katli olmak gerekir.

Ayrıca alkali eri­yikler, glikoz ve insülin, potasyumun hücre içine girişini kolaylaştırır ve kan­daki potasyum düzeyini düşürür. Bu­nun gibi, yukarda belirtilen nedenlerle fosfat verilirken de hasta dikkatle izlen­melidir.
Verilen sıvı miktarı aşamalı olarak artırılarak 2-3 gün içinde amaçlanan düzeye ulaşılır.

Şişelerin ve serum setlerinin steril olup olmadığı dikkatle ve titizlikle kontrol edilmelidir. Her şişe değişimin­de set de değiştirilmelidir. Kateter ise haftada en az bir kez değiştirilmelidir.