Kabakulak
Parotis denilen kulakaltı tükürük bezlerinin virütik hastalığına kabakulak veya parotitis epidemika adı verilir. Hastalık bazen salgın halinde görüldüğünden bu isim verilmiştir. Bildirilmesi mecburi hastalıklardandır. Etkeni olan mikrovirüsün kuluçka devresi 2-3 haftadır. Okul çağındaki çocuklarda çok görülmekle beraber kabakulak hastalığına yetişkinlerde de rastlanır.
Orşit, poliartrit gibi komplikasyonlar yapmasından ötürü önemli bir hastalık sayılır. Hastalık önce kulakaltı tükürük bezinin ağrılı bir şişliği, halsizlik ve ateş ile başlar. Şişkinlikten iki gün önce ve bir hafta sonra boğazdan alınan tükürükte virüs tespit edilebilir ve bu dönemde hastalık bulaşıcıdır, hastayı ayrı tutmalıdır.
Virüsün erkeklerde testisleri veya kadında överleri tutup orşit veya ovarit yapması en sık görülen (% 20) ve çekinilen komplikasyonlarıdır. Ovarit veya orşit geçirenlerin bir kısmı kısır kalabilmektedir. Büyüklerin istirahat etmesi faydalıdır. Ayrıca virüsün beyne yerleşerek menenjit veya ansefalit, pankreasta pankreatit, kalpte miyokardit. böbrekte nefrit yaptığı da görülmüştür. Testis iltihabı belirince kortikosteroidler yapılmalı ve torbalar suspansuvar ile askıya alınmalı, soğuk kompres uygulanmalıdır.
Kabakulak ömür boyu bağışıklık kazandırır. Korunmak için yani pasif bağışıklık kazanmak için kabakulak geçirmişlerden elde edilen hiperimmun gamma globulin şeklindeki aşıyı yapmak gereklidir. Ayrıca kızamık ve kızamıkçıkla beraber karma aşı (MMR vaccine) yapılabilir. Kabakulak hastalığının özel bir tedavisi yoktur. Antibiyotik ancak sekonder enfeksiyonlardan korunmak içindir. Ağrı için Aspirin, Novalgin gibi ilaçlar alınabilir.
Başka Bir Kaynaktan:
Kabakulak, tükrük bezlerinin iltihabı ve bazen de testisler, beyin zarları, pankreas ve diğer organların tutulması ile kendini gösteren akut, bulaşıcı, viral bir enfeksiyon hastalığıdır. Hastalık tüm dünyada yaygındır; kabakulak çocukluk çağı hastalığıdır ve olguların %95’i 15 yaş altındaki çocuklarda görülür. 20 yaş ve üzerindeki erişkinlerin %80-90’ı kabakulağa karşı bağışıktır. Bunların %30’u hastalığı farkında olmadan geçirmiştir.
Kabakulak hastalığının etkeni bir virüstür ve damlacık enfeksiyonu şeklinde bulaşır. “Parotis bezi” iltihabının başlangıcından gün önce ve iltihabın görülmesinden 8 gün sonrasına kadar virüs tükrükten izole edilebilir, ancak gerçek bulaştırıcılık süresi daha kısadır. Enfeksiyonun etkeni insandan insana tükrük ile ve havlu gibi eşyalarla dolaylı olarak geçebilir. Kabakulağın kuluçka süresi 14-25 gündür. İştahsızlık, halsizlik, kas ağrıları, baş ağrısı ve hafif ateş yükselmesi gibi belirtileri takiben bir veya iki gün içerisinde kulak altı tükrük bezi tek veya çift taraflı olarak çene kemiği köşesi üzerinde belirginleşir.
Tanı, kanda kabakulak antikorlarının saptanması ile koyulabilir. Keyifsizlik, ateş, baş ağrısı, yutkunma zorluğu ve boyun bölgesinde ağrı hastalığın en belirgin belirtilerindendir.
Kabakulak için önerilen modern tıp tedavileri
Bol miktarda sıvı tüketimi, ağrı ve ateş için “asetaminofen” türü ilaçlar ve istirahat önerilmektedir. Kabakulağın tamamen iyileşmesi birkaç hafta alır. Çocuklar kabakulak hastalığına karşı MMR (kızamık-kızamıkçık ve kabakulak) aşısı ile korunmaktadır. Bu aşı 12-24 aylık bebeklere yapılmaktadır.
Doğal sağlık tedavileri
– Enfeksiyon ve ateş sorununu gidermek için sarımsak, ekinezya, civanperçemi ve nane karışımından hazırlanan çayı balla tatlandırarak ya da böğürtlen suyunun içine ilave ederek çocuğunuza ikram edebilirsiniz.
– Yutkunma zorluğunu gidermek için kadife çiçeği ve kızıl yonca kullanılabilir.
– Papatya yağı, okaliptüs yağı ve lavanta yağını 6 yemek kaşığı zeytin yağı ile karıştırın. Çene ve boyun bölgesine bu karışımla masaj yapın. Bu yağları hafif ateşte ısıtırsanız, yaptığınız masaj daha etkili olacaktır. Bu karışımı buharlaş-tırıcı bir tüpe koyarak çocuğunuzun odasında bir köşeye yerleştirebilirsiniz.
– Çocuğunuza bol bol taze meyve ve sebze yedirin. Çocuğunuz meyve ve sebzeleri çiğnemekte zorlanıyorsa, meyve ve sebze suyu içirin.
– Hava çok sıcaksa, çocuğunuzun vücudunu birkaç damla papatya yağı damlatılmış nemli bir süngerle silin.
– Kabakulak salgını varsa ve çocuğunuz henüz bu; salgından etkilenmemişse, homeopati alanında kullanılan “pitolakka” ve “parotidyum” ürünlerini kullanabilirsiniz. Çocuğunuz bu ürünleri kullanamıyorsa, aşağıdaki önerileri deneyebilirsiniz:
– Çocuğunuzun vücudunun solunda yer alan tükürük bezleri sağdakilerden daha fazla şiş ise, “Rhus Tox.” maddesi kullanabilirsiniz.
– Yüksek ateş, ağrı ve boğaz acısı durumunda güzelavrat otu kullanılabilir.
– Aşırı ter ve dilin paslanması gibi durumlarda “Mera Sol.” adlı madde kullanılabilir.
– Ateşin geçmemesi halinde rüzgârgülü bitkisi kullanılmaktadır.
– Bach çiçek terapileri çocuğunuzun stres ve huzursuzluğunu giderir. Bach terapisinde kullanılan çiçek esansları ile çocuğunuzun nabzına masaj yapabilirsiniz. Bu esansları çocuğunuzun banyo küvetine de damlatabilirsiniz;. Gürgen, kırmızı erik ve acı marul (yabani hindiba) tüm çocuk hastalıklarına iyi geldiği gibi kabakulağa da iyi gelmektedir.
Faydalı terapiler
Homeopati, herbalizm, geleneksel Çin terapileri, Ayurveda, besin terapileri ve aro-materapi.
Uyarı:
Özellikle de kabakulak geçiren erkek çocuklarında bazı komplikasyonlar meydana gelebilir.
Baş ağrısı, boyunda sertlik hissi ve ateş gibi durumlar kabakulak hastalığına eşlik ediyorsa,
acilen doktorunuzu görmeniz ge rekmektedir.