Akciğer Tüberkülozu

Her organda görülebilen bir hastalık olan tüberkülozun etkeni Koch basili (Myco ince hastalık denmektedir. Tüberküloz mikrobu en çok akciğerleri tutar. Ayrıca kan bacterium tuberculosis) “dir. Verem ve lenf yoluyla bütün organlara gidip yerce daha ziyade akciğer tüberkülozu anlaşıbilir. Solunumla akciğerlere gelen mikşılmakta ve bu hastalığa halk arasında rop orada yerleşir ve yakındaki lenf bezlerini de içine alan bir odak (primer kompleks) meydana getirir. Böylece mikropla temas etmiş olan kimse artık duyarlık kazanmış demektir. Hastalıkla mücadelede bir tarama metodu olarak kullanılan tüberkülin testi hastalığa duyarlık kazanmış olan bu kimselerde pozitif { + ) çıkar. Tüberkülin testi negatif (—) olan kimseye ise koruyucu olarak omuz başına tüberküloz aşısı (BCG) yapılmaktadır. Bağışıklık her zaman kaybolabileceği için hastalık kronik olarak devam edebilir.
Aktif devrede ateş, terleme, iştahsızlık, zayıflama, halsizlik, öksürük, balgam ve kan tükürme (hemoptozi) gibi belirtiler görülür. Başlangıçta akciğerde pnömcniîis denilen lokal bir iltihap meydana gelir. Doha sonra mikrobun yerleştiği doku nekroze olur, yani ölür. Tüberküloz mikrobunun akciğer dokusunda meydana getirdiği harabiyet sütün peynirleşirken aldığı manzaraya benzediğinden kazeifikasyon nekrozu diye isimlendirilir. Dokunun peynirleşmesi ve iltihaplı dokunun burada yerleşmiş mikroplarla birlikte bir bronşa açılması krase veya balgam denilen salgıyı meydana getirir. Balgam öksürükle dışarı atılır. Şiddetli öksürüklerde yırtılan küçük damarcıklar nedeni ile hastada kanlı balgam görülebilir.Teşhis için balgamda basil aranır. Basil çıkaran hastalar aktif devrededirler ve hastalığı başkalarına bulaştırabilirler. Kazeifiye olup boşalan akciğerin iltihaplı bölgesi röntgen filmlerinde bir boşluk şeklinde görülür ve teşhis edilirler. Akciğer filmlerinde görülen bu boşluğa tıp dilinde kavern denir. Akciğer tüberkülozunun milyer tüberküloz veya granüli denilen şeklinde balgarm yoktur, basil bulunmaz. Hastada sadece devamlı kuru bir öksürük, nefes darlığı ve siyanoz vardır.
Tüberkülozun tedavisinde antitüberkülotik denilen ilaçlar kullanılır. Bunlardan Streptomisin, İsonikotinik asit hidrazid (INH), Paraamino salisiSik asit (PAS), Rifampicin, Ethambutoi en çok uygulananlardır. Aktif tüberkülozda tam dinlenme gerekir. Akciğer TüberkülozuHavalandırması iyi yapılan bir odada, daha iyisi sanatoryum denen özel bir hastanede yatmak yararlıdır. Basil çıkarmayanlar prevantoryum denen başka bir bölüme alınarak bulaşma tehlikesi azaltılmalıdır. Ayrıca, günde 2800-3500 kalori alacak kadar kuvvetli bir gıda gereklidir. Tereyağ, süt, yumurta, bal v.b. gibi besinler faydalıdır.
Tüberkülozun tedavisinde en çok dikkat edilecek hususlardan biri de kuvvetli gıdadır. Süt, yumurta, tereyağı,bal son derece faydalıdır.